Książka słynnego psychologa węgierskiego pochodzenia o trudnym do wymówienia imieniu i nazwisku Mihaly Csikszentmihalyi.

przeplyw

Oparta na badaniach praca przedstawiająca rezultaty wieloletnich poszukiwań źródeł stanu szczęścia. Swoją drogę rozpoczął od opisania stanu tzw. entropii psychicznej, a więc stanu nieporządku i zdezorganizowanej jaźni. Występuje ona wtedy, kiedy w świadomości pojawiają się kolejne informacje leżące w sprzeczności z celami danej osoby. Jeżeli napływające informacje będą przez nas interpretowane jako zagrażające naszym fundamentalnym celom, to nasz stan ducha daleki będzie od poczucia szczęścia. Entropia psychiczna występuje masowo w społeczeństwach rozwiniętych, w których każdy podlega ogromnej liczbie bodźców, a tempo życia przypomina niemalże sprint. Nasza uwaga obsłużyć musi bardzo dużą liczbę aktywności i celów do realizacji. Z wieloma celami się nie utożsamiamy. Mają one pochodzenie zewnętrzne.

Stanem przeciwnym jest stan uskrzydlenia zwany także przepływem lub flow (z ang.). To stan optymalnego doświadczenia, w którym uwaga może być angażowana wyłącznie do pożądanych celów danej osoby. Termin przepływu i uskrzydlenia wywodzi się pośrednio z badań, gdyż tak właśnie określali go poddani im ludzie. Oto cytat opisujący jedną z takich osób:

Dla Pam Davis osiągnięcie tego harmonijnego stanu podczas pracy jest łatwiejsze. Jest ona młodą prawniczką zatrudnioną w małej spółce i często pracuje nad skomplikowanymi, trudnymi sprawami. Spędza wiele godzin w bibliotece, wyszukując podobne sprawy i szkicując wstępne wersje postępowania dla partnerów w firmie. Często tak koncentruje się nad pracą, że zapomina o obiedzie, a gdy zaczyna odczuwać głów na dworze dawno już zapadła noc. Kiedy Pam jest zatopiona w pracy, każdy fragment informacji znajduje się na właściwym miejscu – nawet jeśli na chwilę jest zdenerwowana , wie, co wywołało ten stan i wie, że pokona przeszkodę.

Przepływ jest stanem ducha, który w podsumowaniu Bogny Białeckiej (Psychologia a życie duchowe) charakteryzuje się następującymi zjawiskami:

  • Wykonywanie zadania związane jest z konkretnymi umiejętnościami danej osoby
  • Występuje pełna koncentracja na realizacji zdania
  • Cele są bardzo wyraźne określone
  • Skuteczność działania jest potwierdzana niemalże bezpośrednio po wykonaniu czynności
  • Głębokie zaangażowanie i lekkość działania
  • Zanik poczucia własnego JA w trakcie działania
  • Utrata poczucia czasu.

 

[zdjęcie pochodzi ze strony wydawnictwa Biblioteka Moderatora]